Hollanda’da eğitim kurumlarının önerileri ve Hollanda Eğitim Bakanlığı’nın kararıyla 1 Ocak 2024’den itibaren sınıflarda çocukların cep telefonu, tablet ve akıllı saat kullanmaları yasaklandı. Bu yasaklama ile ilgili Konya Ticaret Odası (KTO) Karatay Üniversitesi Sağlık Bilimleri Yüksekokulu Çocuk Gelişimi Bölüm Başkanı Doç. Dr. Hatice Yalçın “yasaklamak yerine sınır koyulmalı” uyarısını yaptı.

Yalçın “Okullarda çocukların telefon, tablet ya da akıllı saat kullanmalarının bazı konularda yararı olsa da çocukların dikkatlerini dağıtması, motivasyonlarını azaltması hatta siber zorbalık yapılması bakımından büyük riskleri var. Bu nedenle zaman sınırının konulması ve belirli dijital alanlardan yararlanmalarının sağlanması çok önemli” dedi.

Ortaokul ve lise dönemindeki gençlerin TikTok, Snapchat gibi uygulamaları çok sık kullandıklarını hatırlatan Yalçın, bu eğlenceli etkinliklerinin tamamen yasaklanmasının gençler için ciddi bir sorun olabileceğini hatırlattı. “Yapay zekâ ya da bulut uygulamalarının yaygınlaştığı bu dönemde çocukların teknolojik yenilikleri takip edememeleri ciddi yoksunluk sendromlarına neden olabilir” hatırlatmalarını yaptı.

Yalçın ayrıca “0-2 yaş arası bebeklerin teknolojiye maruz kalmaması, 3-5 yaş arası günde 1 saat, 6-18 yaş arası bebeklerin günde 2 saat ile sınırlandırılması gerekir” konusunda da hatırlatmalar yaptı.

“Tamamen Yasaklanmamalı, Ne kadar Süre ve Hangi Site Konusu Belirlenmeli”

Yalçın “Tamamen yasaklamak çözüm değildir. Sınır konmalıdır. Nasıl sınır konabileceği ve çocukların nasıl ikna edileceği konusunda ebeveynlere bireysel eğitim verilebilir. Her çocuk ve her aile biriciktir, sınır konabilmesi için bireysel yol haritası belirlenmesi gerekir. Çocuklar bilgiye çok hızlı ulaşılabilen bir dönemdeler ve dijital ortamı doğru kullanırlarsa teknolojinin yararları sayesinde çok daha kalıcı ve nitelikli öğrenebilirler. Ama tamamen yasak koymak gençlerin aşırı tepkilerine neden olur ve hedefe ulaşılamaz. Ciddi bir zaman sınırlaması yapılmalı ve çocuğun onayıyla yapılmalı. Baskı kurarak çocukların zorla telefonları engellenirse “yarardan çok zarar” verecektir” ifadelerini kullandı.

Okullarda Cep Telefonlarıyla İlgili Mevcut Kurallar

Yalçın “Telefon yasağı kararının uygulanış şeklinin okul idaresi, öğretmenler, veliler ve öğrencilere bırakılması esneklik sağlanması için iyi bir uygulama olabilir. Ortak karar alınarak sınıflarda telefonu tamamen yasaklanabilir ya da hastalık ve engellilik gibi istisnai durumlarda veya dersin içeriğinin gerektirdiği ölçüde sınırlı şekilde ekran kullanımına izin verilebilir. Eğer bu cihazlar çocukların eğlenceli şekilde ve daha nitelikli öğrenmelerini sağlayacaksa sınır koyarak telefon kullanmaları sağlanmasında yarar var” dedi.

Teknolojiyi güvenli kullanmayı öğrenmek

Teknolojiyi güvenli kullanmayı öğrenmenin altını çizen Yalçın; “Çocukların internet ve sosyal medyanın tehlikelerinden nasıl kaçınacaklarını bilmeleri gerekir. Öğretmenler, derslerde öğrencilere teknolojiyi nasıl güvenli ve sorumlu bir şekilde kullanacaklarını gösterir. Öğrencilerin bu dersler sırasında kendi cihazlarına erişimleri varsa, bu iş daha kolay yapılabilir” ifadelerine yer verdi.

Dünyada Okullarda Cep Telefonlarıyla İlgili Uygulamalar

Yalçın; “Bazı ülkelerde okulların, cihazların kullanımına ilişkin kendi politikalarını belirlemelerine izin veriliyor ve hatta telefonların okula alınmasını okul yönetimi tamamen yasaklayabiliyor. Eğer bir çocuk telefonunu kullanmaması gerektiği halde kullanıyorsa öğretmenler telefona el koyabiliyor. Bazı öğretmenler ders sırasında çocuklardan telefonlarını çantalarında tutmalarını isterken, bazıları da ders sırasında telefonun eğitime yardımcı olabileceği durumlarda çocukların kullanmalarına izin verebiliyor.

Birleşik Krallık ve Orta Doğu ülkeleri başta olmak üzere pek çok ülkede okullarda bireysel dijital aletlerin kullanımının yasaklanması gündemde… Bazı ülkelerde 5-10 yaş grubundaki çocukların yarısının bir cep telefonu var ve 11 yaşına geldiklerinde gençlerin neredeyse tamamına yakınının kendi telefonları oluyor. Bu durum, çocukların telefon ve diğer dijital aletleri kullanmalarına kısıtlama getirilmesi için en önemli sebep…

İngiltere’de bazı eğitimciler telefonların ‘beyinleri kırdığını’ iddia etmektedirler ve bazı ebeveynler tarafından bu fikir destekleniyor. Aktris Sophie Winkleman çocuklarına altı yaşından itibaren iPad verileceğini öğrendiği için iki kez çocuklarını okuldan aldı. Bu olayın tetiklediği kampanyada, çocukların dijital bağımlılığını azaltmak için hükümet müdahalesi isteniyor. İngiltere’de 16 yaşından küçükler için akıllı telefonların yasaklanması konusunda ciddi tartışmalar yapılıyor” diyerek cep telefonu konusundaki dünya uygulamaları hakkında da önemli bilgiler verdi.